Mexico-Stad, Designstad
Mexico-Stad is een haast onuitputtelijke bron van creativiteit die gestoeld is op de rijke Mexicaanse historie. Jaarlijks wordt in oktober de Design Week Mexico georganiseerd en in 2018 werd Mexico na Helsinki, Kaapstad en Taipei uitgeroepen tot designhoofdstad van de wereld. Naar aanleiding hiervan verzorgden we met Sapa Pana Travel in samenwerking met reisjournalist Jurriaan Teulings een artikel in het blad Villa d’Arte.
Johan over Mexico
"Mexico is bij velen bekend vanwege haar rijke historie. Het is de bakermat van oude precolumbiaanse beschavingen zoals de Zapoteken, Azteken, Olmeken en natuurlijk de Maya’s. De hoofdstad, Mexico-Stad is letterlijk gebouwd op de ruïnes van de door Hernán Cortés verwoeste Azteken-stad Tenochtitlan. Mexicanen weten zich met de vele invloeden van buitenaf door eeuwen heen steeds weer opnieuw uit te vinden zonder hun geschiedenis te vergeten en hun erfgoed te verloochenen.
Een aantal Mexicaanse musea laat op unieke manier de rijke historie met eigentijds Mexicaans design samenkomen. Een van de oudste, beste en meest bekende voorbeelden is het Museo Nacional de Antropología in het Chapultepec park in Mexico-Stad, waarbij architect Pedro Ramírez Vázquez in 1964 met een voor die tijd revolutionair ontwerp de huisvesting schiep voor het belangrijkste historische Mexicaanse erfgoed. In 2011 realiseerde Fernando Romero, één van de meest vooraanstaande Mexicaanse architecten van het moment het Soumaya museum, waar de uitgebreide kunstcollectie van zijn schoonvader Carlos Slim wordt tentoongesteld. En in Puebla vindt u het Internationaal museum van de Barok, dat gevestigd is in een architectonische parel van modern design".
Hieronder vindt u het artikel van Jurriaan met daarbij een minigids Mexico-Stad Design.
Tekst en fotografie Jurriaan Teulings
“ Mexico-Stad is dit jaar (2018) officieel dé designhoofdstad van de wereld. De informele en chaotische metropool barst van de trotse creativiteit. ”
Op en top Mexicaans design
In Roma Norte, een van de hipste wijken van Mexico-Stad, bevindt zich een opvallend designwinkeltje voor motorliefhebbers: Concept Racer. De eigenaar, ontwerper Miguel Lerdo de Tegera, houdt er een vurig betoog. Sinds presidentskandidaat Donald Trump zijn eerste denigrerende opmerkingen richting Mexicanen uitte, heeft hij alle Amerikaanse producten in de ban gedaan—tot de flesjes Coca-Cola in de ijskast aan toe. Wat resteert, is op en top Mexicaans. Hij wijst naar felgele motorhandschoenen, T-shirts beletterd met het font van de Olympische Spelen van 1968 in Mexico-Stad, en prints met goden van precolumbiaanse volkeren. “Al mijn ontwerpen maken subtiele verwijzingen naar Mexico.” Zelfs een motorhelm met een doodshoofd erop is in de typerende confettikleuren van het Mexicaanse Allerheiligen. Het zijn allemaal voorbeelden van de Mexicaanse hybride identiteit, waarin altijd een flinke scheut inheemse mythologie doorschemert.
Wat deze winkel aan Calle Colima in het klein laat zien, vind je als bezoeker van de stad overal groot terug. De beroemde musea in Chapultepec Park zijn weliswaar gehuisvest in de voor de jaren ’60 typerende modernistische kolossen, maar werden met inheemse figuren en patronen tevens van precolumbiaanse grandeur voorzien. Ook de bibliotheek op de NAM universiteitscampus in het zuiden van de stad ziet eruit alsof een Aztekenkoning even genoeg had van piramides, en het brutalisme heeft omarmd. De kathedraal in het historische centrum werd nota bene gebouwd van stenen die werden geplunderd van de Azteekse piramide die eerst op deze locatie stond.
Wereld Designhoofdstad van 2018
In de openingsscènes van de meest recente James Bondfilm, Spectre, wordt de wereld er even aan herinnerd hoe het centrum van Mexico-Stad er tegenwoordig uitziet: prachtige koloniale architectuur, straten vol muziek, leven, energie en cultuur. Toch wordt de stad vaak nog onderschat. En dat terwijl deze niet onderdoet voor de andere grote trekpleisters van Noord-Amerika, zoals New York, Toronto en Los Angeles, zeker niet wat historisch erfgoed betreft. Dit jaar floreert de stad bovendien als de officiële Wereld Designhoofdstad van 2018. Het programma staat vol tentoonstellingen, artist-in-residence-programma’s, onderwijsprojecten en allerhande evenementen met als hoogtepunt de tiende editie van de Design Week Mexico mid-oktober.
“Het is het juiste moment” vertelt Andrea Cesarman de directeur van de Design Week Mexico in het café van Blend, een ‘design-focused concept store’ aan de rand van de welvarende wijk Polanco. Blend is gehuisvest in een gebouw van enkele verdiepingen en staat vol werk van jonge Mexicaanse ontwerpers. Cesarman haalde met haar organisatie het Designjaar naar Mexico-Stad, een eer die eerder steden als Helsinki, Kaapstad, en Taipei ten deel viel. Volgens haar is de stad de afgelopen jaren sterk ontwikkeld, maar het is vooral de potentie waar het om gaat. “Er is een nieuwe generatie opgestaan. Ook al leven we in politiek rumoerige tijden, we zien nu veel positieve dingen gebeuren in de wereld van design, kunst en architectuur.”
Een van de prominentere namen in de Mexicaanse architectuur is Fernando Romero. Hij heeft de juiste connecties: hij is de schoonzoon van Carlos Slim, de telecom-miljardair die zo nu en dan Bill Gates afwisselt als rijkste man van de wereld. Romero ontwierp het in 2011 geopende Soumaya Museum, een gebouw in de vorm van een gigantisch glitterend aambeeld in het nieuwste deel van Polanco, dat de privécollectie van zijn schoonvader huisvest. Daarnaast is hij samen met het wereldberoemde architectenbureau Foster+Partners (o.a. bekend van de Londense Millennium Bridge en de nieuwe koepel op het Berlijnse Rijksdaggebouw) verantwoordelijk voor het design van de nieuwe luchthaven van de stad. Deze is momenteel in aanbouwen belooft een van ’s werelds grootste en duurzaamste luchthavens te worden.
Mexicaanse ambachtslieden en jonge designers
Toch zijn het niet alleen dit soort megaprojecten waarmee Mexico Designstad zich volgens Cesarman het meest mee onderscheidt. Zij wijst graag op het enorme potentieel dat in het leger van Mexicaanse ambachtslieden besloten ligt. Je kunt daarbij denken aan kleine producenten die traditionele tapijten weven of houten keukengerei maken, mensen die er doorgaans niet bij stil zullen staan dat er in Mexico-Stad zoiets als een Designweek is waar men bijeenkomt om te filosoferen over hun rol in de toekomst van het land. De link tussen de twee wordt gevormd door jonge designers waar Cesarman het over had. Die worden juist door het ongereguleerde aspect van Mexico-Stad aangetrokken. Zo blaast design-duo Ad Hoc, bestaande uit architect Mauricio Álvarez en industrieel ontwerper Juan José Nemer, oude ambachten nieuw leven in door deze in hun meubels te incorporeren. “Toen we op zoek gingen naar de makers van de houten gardes waarmee men in Mexico van oudsher chocoladedrankjes van water en cacao mee opschuimt, kwamen we erachter dat deze oorspronkelijk werden gemaakt in een dorpje twintig minuten rijden buiten Mexico-Stad. Het was een begin van een samenwerking met lokale ambachtslieden die nog steeds voortduurt.
Ook Emmanuel Picault, een Franse interieur designer die 20 jaar geldende rust van Normandië verruilde voor Mexico-Stad, werd aangetrokken door de chaos en informaliteit van de stad. Vanuit zijn kantoor op de 32e verdieping van de Torre Latinoamericano spoort hij belangstellenden in het designjaar aan om bij hun bezoek verder te kijken dan alleen gelikt modern productdesign, Hij wijst uit het raam. “Kijk naar de chaotische architectuur in de straten, waar een 16-eeuwse kerk naast een lelijk gebouw uit 1982 staat. Mensen die op straat werken, de vlooienmarkt. De chaos en verwarring zijn óók Mexicaans design. Zie je die glazen koepel daar? Dat is het Paleis voor Schone Kunsten. Het toneelgordijn is gemaakt van Tiffanyglas. Binnen vind je muurschilderingen van Diego Rivera.”
De Mexicaanse middelvinger is terug
Rivera, de echtgenoot van de beroemde kunstenares Frida Kahlo, had het ook al eens met een Amerikaanse zakenman en politicus aan de stok. Een van zijn beroemdste schilderingen in het paleis, El Hombre Controlador Del Universo, is vrijwel identiek aan de versie die hij ooit voor het New Yorkse Rockefeller Center maakte. Nelson Rockefeller liet het origineel vernietigen, omdat Rivera er een portret van Lenin in had verwerkt en deze weigerde te verwijderen. In de breed uitgemeten ruzie die volgde groeide de muralist uit tot hét symbool voor de moeizame relatie tussen artistieke vrijheid en economische macht. In 2018 is die trotse Mexicaanse middelvinger weer helemaal terug.
Minigids Mexico- Stad Design
Designwinkelen in chique Polanco
Onora Casa
Luxe textiel en objecten, ontworpen en gemaakt in samenwerking met Mexicaanse ambachtslieden uit inheemse gemeenschappen.
Blend
Grote design-conceptstore van drie verdiepingen met veel aandacht voor Mexicaans design; onder andere meubilair van design-duo Ad Hoc.
Esrawe Showroom
Showroom van interieur- en meubeldesign Héctor Esrawe. Hij ontwierp ook het interieur van parfurmerie Xinú op de bovenste verdieping.
Slapen in schoonheid
Nima local house hotel
Dit exclusieve designer-boutiquehotel telt slechts vier suites en bevindt zich aan Calle Colima, de mooiste straat van Roma, vol hippe cocktailbars, restaurants en designwinkels.
Las Alcobas
Dit hotel in polanco bevindt zich vlakbij enkele van de beste restaurants en galeries van de stad. Het werd ontworpen door Yabu Pushelberg, de rockster onder interieurarchitecten, met een spectaculaire, rozenhouten wenteltrap in de lobby.
Carlota hotel
Designhotel vlakbij Paseo de la Reforma, de ‘Champs-Élysées’ van Mexico-Stad. Entree door designwinkel Taxonomia, gespecialiseerd in werk van lokale designers.
La Valise
Zeer exclusief boutiquehotel met slechts drie suites in Roma Norte. Inrichting door Emmanuel Picault.
Downtown Mexico
Gevestigd in 17e-eeuws koloniaal erfgoed, voorzien van hip industrieel randje. Hetzelfde pand omvat ook designwinkels en een prachtig restaurant op de lommerrijke binnenplaats, Azul Histórico.
Kunst en architectuur
Tacubaya Driehoek
Een vaak over het hoofd gezien hoekje van de stad is de zogenoemde Tacubaya Driehoek. Hier bevinden zich vlak bij elkaar de designgalerie Archivo van architect Fernando Romero, het tot Unesco Werelderfgoed verklaarde huis van een van Mexico’s grootste architecten, Luis Barragán, en Labor, een vooraanstaande galerie voor hedendaagse kunst. Alle gevestigd in modernistische villa’s.
Modo
Museo del Objeto is een klein museum aan Calle Colima in Roma, gewijd aan Mexicaans design met een focus op verpakkingen, reclame en grafische vormgeving.
Galerie Kurimanzutto
Een van de meest vooraanstaande kunstgalerieën in Mexico-Stad vertegenwoordigt 34 Mexicaanse en internationale kunstenaars in een expositieruimte, die op zichzelf al een bezoek rechtvaardigt.
Bibliotheek Vasconcelos
Al leest u geen woord Spaans of heeft u al jaren geleden uw boekenkast door een e-reader vervangen, deze stalen kenniskathedraal is adembenemend.
Chapultepec Park
Het groene hart van Mexico-Stad staat vol geweldige musea, onder andere het Museum voor Moderne Kunst, het Tamayo Museum voor Hedendaagse Kunst, en het Nationaal Museum voor Antropologie, stuk voor stuk in prachtige architectuur. Moet u kiezen, begin dan bij laatstgenoemde.
Inspiratiereis
Heeft de culturele kant van Mexico uw interesse gewekt? Wij hebben een 12-daagse art en designreis naar Mexico-Stad en San Miguel de Allende voor u samengesteld. Bekijk hier de gedetailleerde reisomschrijving voor deze Unieke Reis. Heeft u vragen over een unieke en rondreis in Mexico, wilt u graag een op maat gemaakt reisvoorstel of wilt u een afspraak bij ons op kantoor plannen? Neem dan gerust contact met ons op. Stuur een e-mail naar info@sapapanatravel.nl of bel ons op +31 73 610 62 04. We helpen u graag.